پایگاه خبری پی نوشت نیوز پایگاه عمومی اجتماعی ،فرهنگی ، تخصصی درحوزهای صنعت فولاد ، نفت و…
*هالو/هولو(دایی)
واژه ای است بختیاری برگرفته از فصل سوم کتاب «از پوده تا پبده» نوشته ی حسین عبدالهی پبدنی»
دایی، کلمه ای بختیاری…
شایسته است که در باره ی واژهٔ دایی روشنگری شود تا بهتر و بیشتر به اصالت و ریشه ی آن پی برده شود. واژه ی دایی بر گرفته از زبان بختیاری است که در زبان فارسی کاربرد دارد ولی شوربختانه مردم بختیاری کمتر از آن بهره می گیرند و بیشتر به جای آن از کلمه ی «هالو» که دگرگون شده ی کلمه ی «خال» عربی است، استفاده می کنند. خال در زبان عربی به برادر مادر گفته می شود که پس از ورود به زبان فارسی، پسوند«او» ی مصغر به خود گرفته و خالو خوانده شده است. این کلمه در گفتار بختیاری نیز وارد شد و دستخوش دگردیسی گویشی قرار گرفت و به هالو مبدل گشت. برخی واج ها مانند «خ»، «ب»، «ر» و … در گویش بختیاری به واج دیگری بدل، برگردانده و دگرگون می شوند. در این دگردیسی می توان به واج «خ» هم اشاره کرد که به واج «ه» برگردانده و خوانده می شود؛ مانند: «خاک» به «هاک»،«خر» به «هر»، «خرما» به «هرما»، «خار» به «هار» و …
دایی یک کلمه ی ریشه دار و اصیل بختیاری (لری) است که از دو بخش «دا» و «یی» ساخته شده است. «دا» به معنی مادر و «یی» پسوند نسبی است و روی هم رفته، معنای دایی را می توان منسوب به «دا»(مادر) دانست که به برادر مادر گفته می شود. کلمه ی دایی در زبان فارسی کاربرد کامل و معمول دارد و بیشتر تبار و اقوام ایرانی نیز این کلمه را در گویش و زبان خود به برادر مادر به کار می گیرند. در حالی که این کلمهٔ ریشه دار و بر گرفته از زبان بختیاری و لری است، در میان صاحبان آن کمتر بهره گیری می شود.
