این شروع رویاپردازی عربستان در فوتبال است؛
بازی فوتبالی را به رقیب سنتیمان باختیم
محمد رضایی
لیونل مسی، اعجوبه فوتبال در آخرین سکانس مشترک با رقیب همیشگی خود، خاطرات این تقابل را برای میلیون ها هوادار و عاشق فوتبال زنده کرد. البته نه در نیوکمپ و سانتیاگو برنابئو؛ بلکه در شهر ریاض.
در بحبوحه ترس از تعلیق، گلایه بر سر داوری، انتقاد از کیفیت پخش تلویزیونی، اعتراض به اشتباهات داوری، جریمه های مالی فیفا، مشکلات مالی باشگاه ها، آمد و رفت های تاج، کی روش و…، رقابت در بین کشورهای همسایه برای پیشرفت با شیب تندی در جریان است و چراغ فوتبال در حاشیه خلیج فارس را روشن تر از همیشه کرده است.
یک ماه پس از برگزاری جام جهانی در کشور قطر که آوردهای زیاد فرهنگی، سیاسی و… را برای این امیرنشین به همراه داشت، این روزها همای سعادت بر شانه عربستان نشسته تا این کشور با استفاده از ظرفیت رسانه ای و تبلیغاتی فوتبال، چهره ای جدید از خود در جهان به نمایش بگذارد
عربستان که در چشمانداز ۲۰۳۰ بر توسعه صنعت گردشگری هدف گذاری کرده، با اطلاع از محبوبیت فوتبال ابتدا باشگاه «نیوکاسل یونایتد» را می خرد و پس از آن با آوردن کریستیانو رونالدو به تیم النصر به ویترین جدید فوتبال آسیا تبدیل می شود.
به همین دلیل و با این دیدگاه جاه طلبانه، ریاض طی هفته گذشته میزبان سه بازی بزرگ بود؛ هواداران فوتبال این کشور و توجه طرفداران فوتبال جهان به تماشای سوپرجام اسپانیا بین رئال و بارسا، سوپرجام ایتالیا بین میلان و اینتر و بازی دوستانه بین پاریسنژرمن و منتخب الهلال و النصر به این کشور معطوف شده بود، چرا که رونالدو و مسی پس از مدتها و شاید برای آخرین بار روبروی هم بازی کردند.
اما این روزهای خوش عربستان حاصل تفکر صحیح و برنامه ریزی اصولی این کشور در زمینه ورزش است و البته چشم اندازی خوب برای پیشرفت و تحول در سایر حوزه ها را فراهم نموده است.
در نگاه اول شاید اینگونه برداشت شود که شاهزادگان سعودی و در راس آن محمد بن سلمان در تلاش برای جبران وجهه و عقب نماندن از همسایه کوچک خود دست به ریخت و پاش در فوتبال زده اند، اما با بررسی جزییات و اتفاقات فوتبالی این کشور طی سالیان گذشته متوجه می شویم که عربستان هدف بزرگتری در سر داشته و با اشراف به این اصل که فوتبال میتواند تصویر ملایمتر و بروزتری از عربستان به خارج از این کشور ارائه بدهد و منبع تغییرات درون این کشور باشد، در این رشته سرمایه گذاری کرده و الزامات حرفه ای شدن را یکی پس از دیگری طی کرده است.
اروه رنار، سرمربی فرانسوی تیم ملی عربستان هم تعریف جالبی در این خصوص دارد و می گوید:«کارنامه رونالدو به منزله نورافکنی برای عربستان است. حضور او در عربستان باعث میشود تا این کشور زیرنور او خیلی سریع در دنیا شناخته شود. وقتی رونالدو، عربستان را انتخاب کرد تعجب نکردم. چون این کشور یکی از دولتهایی است که توانایی جذب بازیکنان سرشناس را دارد. وقتی عربستان در جام جهانی آرژانتین را شکست داد چهره جدیدی از خود به دنیا نشان داد و در نهایت باعث شد رونالدو به عربستان بیاید.»
در عمل هم اینگونه است، انتقال رونالدو با هیچ کدام از ستاره هایی که تا کنون پا به فوتبال قاره کهن گذاشته اند قابل قیاس نیست. این اقدام علاوه بر آنکه نام النصر و لیگ عربستان را سر زبانها انداخته، نشان از قصد جدی آنها در استفاده تبلیغاتی از ورزش دارد و مشخص شده که این کشور حتی میخواهد در یک دهه آینده، برای میزبانی جام جهانی و المپیک درخواست بدهد.
با این تغییرات دیگر باید گفت که فوتبال آسیا یک قطب بزرگ پیدا کرده است؛ کره جنوبی و ژاپن یک حریف قدرتمند در خاورمیانه دارند و با این اوصاف جای زیادی برای خودنمایی فوتبال ایران در
روزهای بی برنامگی و چرخیدن بر دور باطلی که روز به روز پیکر آن را نحیف تر می کند، نخواهد ماند.
نکونام، سرمربی فولاد که تیمش ماه آینده به عنوان تنها نماینده ایران در رقابت های آسیایی با تیم الفیصلی عربستان بازی دارد، تحلیل جالبی در این خصوص دارد و می گوید؛ «یکسری قوانین در کشورمان داریم که خودزنی میکنیم. ۵۰ فوتبالیست نخبه ما تبدیل به ۵ فوتبالیست نخبه شده است.اگر تیمی میتواند! برود و آنها را ببرد. من مقابل الشارجه بازی کردم. بروید و ببینید با چه بازیکنانی هستند.دیگر فوتبال ایران نمیتواند الهلال و النصر را شکست بدهد. تمام شد دیگر. باید خداحافظی کنیم چون خودمان خومان را میزنیم و نمیگذاریم فوتبالمان با این شرایط رشد کند.»
با الگوبرداری عربستان از فوتبال اسپانیا، بی راهه نیست که بگوییم این کشور «یک شبه ره صد ساله را میرود.»
شکل رقابت تیم ها تغییر کرده. آنچه در عصر جدید فوتبال تفاوت ها را رقم می زند، «اقتصاد» تیم ها است. کافی است حق پخش تلویزیونی ۸۰ میلیون دلاری یک فصل لیگ عربستان را با درآمد بسیار ناچیز باشگاه های فوتبالمان مقایسه کنیم. فقط در یک رقم از درآمدهای ثابت، غیر از اسپانسری پیراهن، تبلیغات محیطی، فروش البسه و… هر باشگاه عربستانی سالیانه ۵ میلیون دلار درآمد ثابت از این بابت دارد.
متاسفانه باید پذیرفت که بدیهی ترین نیازهای امروزی فوتبال جهان همچنان در کشورمان مباحث حل نشده ای اند که عدم توجه به آنها، در آینده می تواند نتیجه ای تلخ را برای فوتبالمان رقم بزند و دست تیم های ما را مقابل رقبای همیشگی مان خالی بگذارد.
مطمئنا این پایان رویاپردازی و جاه طلبی فوتبالی کشورهای منطقه نیست، رونالدو پای ستاره های دیگر فوتبال را به تیم های منطقه باز خواهد کرد و با این اوصاف حداقل روی کاغذ باید بگوییم بازی را به رقیب سنتی مان باختیم.