پایگاه خبری پی نوشت نیوز پایگاه اجتماعی ،فرهنگی ، تخصصی درحوزهای صنعت
صنعت فولاد کشور با حضور شرکت‌های توانمند و دارای تکنولوژی منحصر به فرد توانسته است به موفقیت‌های بسیار خوبی در سال‌های اخیر دست یابد؛ به طوری که این شرکت‌ها، گره یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های حوزه نفت و گاز کشور را باز کردند. زمانی که تامین‌کننده خارجی نتوانست ورق مورد نیاز پروژه گوره به جاسک را به موقع تامین کند و بعدتر به دلیل تحریم‌ها از پروژه کنار کشید، شرکت‌های داخلی به این باور رسیدند که می‌توانند با استفاده از توانمندی‌های خود، علاوه بر اینکه نیازهای صنایع خاص و استراتژیک کشور ازجمله نفت، گاز و پتروشیمی را برطرف کنند، صادرات را نیز در دستور کار قرار دهند. مصاحبه زیر با امین آسیابان را میخوانید :
توضیحاتی در خصوص وضعیت کنونی شرکت فولاد اکسین و توانایی‌های آن بفرمایید.
شرکت فولاد اکسین در سال ۱۳۸۸ به منظور رفع نیاز صنایع استراتژی و خاص کشور ازجمله صنایع نفت، گاز و پتروشیمی احداث شد. این شرکت قادر به تولید چند گروه ورق‌های فولادی است که در صنایع مانند نفت، گاز و پتروشیمی، کشتی‌سازی، ساختمانی و سازه‌های فلزی و معدن و صنایع معدنی به کار برده می‌شوند. به عبارت بهتر، فولاد اکسین، گوهری است گران‌بها که توانایی لازم جهت رفع نیاز صنایع خاص کشور را دارد و با تکنولوژی خاص خود، سرآمد صنعت فولاد در غرب آسیا شده است.
محصولات نفت، گاز و پتروشیمی فولاد اکسین یعنی ورق‌های فولادی عریض API و آلیاژی که با فرایندهای خاص در این شرکت تولید می‌شوند، برای ساخت لوله‌های انتقال نفت و گاز در سراسر کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین بخشی از محصولات این شرکت در ساخت مخازن ذخیره نفت و گاز و مخازن تحت فشار به کار می‌روند. به محصولات یاد شده، باید ورق‌های ساختمانی را نیز اضافه کرد که در تولید سازه‌های فلزی کاربرد دارند. این گروه ورق‌های فولادی اکسین هم در صنعت ساختمان و هم در سازه‌های فلزی بسیار بزرگ استفاده می‌شوند.
گروه دیگری از محصولات فولاد اکسین، ورق‌های بسیار خاصی هستند که تنها در صنایع محدودی به کار می‌روند. ازجمله این صنایع می‌توان به صنعت معدنکاری به ویژه بخش استخراج از معادن، ماشین‌آلات معدنی و یا تجهیزات مورد استفاده در نقل و انتقالات مواد معدنی اشاره کرد. ورق‌های مورد استفاده در این صنایع، با عنوان ورق‌های ضد سایش شناخته می‌شوند. پیش از این، تولید ورق‌های یاد شده در انحصار کشور سوئد بود و این کشور ورق‌های خود را با نام ورق هاردوکس به دیگر کشورها ازجمله ایران صادر می‌کرد. خوشبختانه فولاد اکسین توانسته است تکنولوژی ساخت ورق هاردوکس را به نوعی بومی‌سازی کند که این امر، با توجه به دانش فنی کسب شده و تجهیزات در اختیار، طی سال‌های فعالیت حاصل شده است. چراکه دانش فنی و تجهیزات روز، مکمل یکدیگر است و در صورت نبود یکی از آن‌ها، فرایند تولید کامل نخواهد شد.
شرکت فولاد اکسین در زمینه تکنولوژی، از نظر راندمان تولید و ابعاد و خواص متالوژیکی و مکانیکی محصول، جزو ۱۰ کارخانه برتر دنیا محسوب می‌شود. ممکن است کشورهای زیادی به تولید ورق فولادی بپردازند اما ابعاد و نوع محصول تولیدی آن‌ها از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی مطابق با فولاد اکسین نیست و کیفیت و تنوع تولید آن‌ها به مراتب از محصولات این شرکت کمتر است. به عبارت دیگر، تنها ۱۰ شرکت در دنیا مانند فولاد اکسین بوده که سبد تولیدی آن‌ها مانند شرکت ما است. بنابراین با توجه به نوع محصول و استراتژیک بودن آن در صنایع مختلف، شرکت فولاد اکسین در ایران یک شرکت بسیار خاص و منحصربه‌فرد است که با توجه به تنوع تولید خود می‌تواند هم نیاز داخل را پوشش دهد و هم در بخش صادرات فعال باشد. فروش صادراتی مطلوب به شرطی انجام خواهد شد که از سوی مسئولان به آن توجه شود.
وضعیت صادرات این شرکت به چه صورت است؟
شرکت فولاد اکسین در ابتدا نیاز داخل را به انواع ورق‌ها فولادی برطرف می‌کند؛ پس از آن، به صادرات برای تامین ارز مورد نیاز در تامین قطعات یدکی استراتژیک مورد نیاز می‌پردازد زیرا همان‌طور که گفته شد، تکنولوژی خط تولید فولاد اکسین بسیار خاص بوده و از آنجا که به طور کامل توسط شرکت‌های بسیار مطرح اروپایی ساخته شده است، بنابراین تمام تجهیزات مکانیکی و الکترونیکی، همچنین تجهیزات اتوماسیون در انحصار شرکت‌های اروپایی است و به ناچار باید قطعات خود را همانند بسیاری از صنایع دیگر از طریق واردات تامین کند. در نتیجه، برای تامین این قطعات به ارز نیاز بوده و تامین ارز در شرایط کنونی تنها از طریق صادرات امکان‌پذیر است. البته در گذشته، صادرات محصولات فولاد اکسین از طریق دیگر شرکت‌ها به میزان محدود انجام می‌شد؛ اما برای نخستین بار پس از گذشت سه سال شرکت فولاد اکسین توانست از خرداد ماه سال جاری، فروش صادراتی را از سر بگیرد. این صادرات به طور مستقیم توسط شرکت فولاد اکسین انجام شد و همه محصولات با نام شرکت به دیگر کشورها صادر شدند.
علت اهمیت صادرات به صورت مستقیم، آن است که اگر محصولات با نام فولاد اکسین صادر شود، این شرکت می‌تواند از مزایای صادرات به ویژه معافیت‌های مالیاتی یا مالیات بر ارزش افزوده برخوردار شود که این امر در گذشته اتفاق نمی‌افتاد زیرا شرکت‌های دیگری محصولات فولاد اکسین را صادر می‌کردند. در سال جاری تلاش کردیم موانع صادراتی فولاد اکسین را به هر طریق ممکن برطرف کنیم. از آنجا که سال جاری، سال «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها» نام گرفته است، پیگیری‌هایی در این زمینه انجام شد که خوشبختانه به نتیجه رسید.
برنامه سال جاری شرکت فولاد اکسین آن است که بتواند به میزان ۷۰ هزار تن از محصولات خود را صادر کند. این میزان حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد از کل محصولات شرکت در سال جاری خواهد بود. با این میزان صادرات، می‌توان منابع مالی مورد نیاز جهت تامین قطعات و تجهیزات را فراهم کرد؛ چراکه محصولات شرکت ارزش زیادی دارند و صادرات آن‌ها، پشتوانه ارزی مناسبی برای شرکت در سال آتی خواهد بود. لازم به ذکر است که قیمت صادرات در مقایسه با فروش داخلی چندان متفاوت نیست اما با توجه به نرخ ارز و وضعیت بازار جهانی فولاد، تمایل داریم صادرات انجام شود.
فعالیت صادراتی فولاد اکسین، از خرداد ماه امسال از سر گرفته شد و تا کنون حدود ۱۳ هزار تن از محصولات شرکت روانه بازارهای جهانی یعنی اسپانیا شده است. علاوه‌براین، درخواست‌های دیگری نیز به مقاصد دیگر کشورها نیز وجود دارد که برخی از آن‌ها نهایی شده‌اند. ان‌شاءالله این مسیر را تا پایان سال جاری ادامه خواهیم داد تا بتوانیم از منابع مالی جدید جهت رفع نیازها استفاده کنیم.
چه برنامه‌هایی را برای سودآوری در سال جاری در نظر گرفته‌اید؟
شرکت فولاد اکسین دو سهامدار عمده دارد؛ ۶۰ درصد از سهام شرکت متعلق به وزارت رفاه، ۳۹.۵ درصد سهام آن به بانک ملی و ۰.۵ درصد دیگر سهام ترجیحی پرسنل شرکت است. از نظر سودآوری و منابع حاصل از آن، ۶۰ درصد سود حاصل شرکت به قشر کم‌درآمد جامعه یعنی عموما بازنشستگان تامین اجتماعی و ۴۰ درصد دیگر به بانک ملی می‌رسد.
شرکت فولاد اکسین تا پیش از اجرای پروژه خط انتقال نفت گوره به جاسک، به دلیل کم‌توجهی از سوی مشتریان اصلی، نتوانست قابلیت‌های خود را آن‌گونه که باید و شاید به نمایش بگذارد؛ به نوعی می‌توان گفت این شرکت در صنعت فولاد کشور ناشناخته بود. هر چند که احداث این شرکت به دلیل رفع نیازهای صنایع خاصی همچون نفت، گاز و پتروشیمی صورت گرفت اما در شروع به کار این شرکت، پتانسیل‌های آن چندان مورد توجه قرار نگرفت و با شروع پروژه گوره به جاسک به ویژه آنکه دستور اجرای این پروژه از سوی مقام معظم رهبری و وزیر نفت صادر شد و طی این پروژه، استفاده از ساخت داخل مورد تاکید قرار گرفت، نوع نگاه‌ها به شرکت فولاد اکسین تغییر کرد و به نوعی در کانون توجهات قرار گرفت. این شرکت طی فرایندهای آزمایشی و قطعی مختلف توانست استانداردهای تولید محصول خود را برای مسئولان امر و مصرف‌کنندگان به اثبات برساند.
با اجرای پروژه گوره-جاسک، فولاد اکسین توانست هم پروژه بسیار مهمی را به پایان برساند و به تعهدات خود در آن عمل کند و هم اینکه بتواند محصولات صنایع دیگر را تولید کند و به آن‌ها تحویل دهد. به طوری که در سال ۱۳۹۹ توانستیم بالغ بر یک هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان سودآوری داشته باشیم. بنابراین فولاد اکسین به محل درآمد برای قشر کم‌درآمد جامعه یعنی بازنشستگان تبدیل شده است. بودجه‌ای که برای سال جاری در نظر گرفتیم ۳۰ درصد بیشتر از سال ۱۳۹۹ بوده است که امیدوار هستیم آن را محقق کنیم.
چالش قطعی برق چه مشکلاتی را برای فولاد اکسین به وجود آورد؟
در ماه‌های تیر و مرداد سال جاری که مصرف برق در کشور افزایش یافت، صنایع فولادی ملزم به کاهش مصرف برق به میزان ۱۰ درصد دیماند خود شدند که این امر به تعطیلی بسیاری از شرکت‌های فولادی در سراسر کشور انجامید. البته توانستیم در این مدت به جای فعالیت تولیدی، از فرصت استفاده کنیم و توانستیم به تعمیرات اساسی خطوط تولیدی و اورهال شرکت بپردازیم. امیدوار هستیم در ادامه سال با توجه به برداشته شدن محدودیت‌های تولیدی و به پایان رسیدن قطعی برق، تولید از دست رفته را جبران کنیم یا اینکه به پیش‌بینی‌های انجام شده نزدیک شویم.
لازم به ذکر است که به دلیل خاص بودن ورق‌های تولیدی شرکت، این محصولات ارزش بسیار زیادی نسبت به دیگر محصولات فولادی مرسوم بازار دارند و در همه جای دنیا فولادهای خاص از ارزش بسیار زیادی برخوردار هستند. با اینکه فولاد اکسین در حلقه‌های میانی صنعت فولاد فعالیت می‌کند اما فعالیتی که این شرکت به دلیل تکنولوژی منحصربه‌فرد خود انجام می‌دهد، بسیار خاص است و این تکنولوژی به همراه دانش فنی بسیار خوب کارکنان، به ایجاد ارزش افزوده بسیار بالا در محصولات منجر شده است. سودآوری بسیار مطلوب سال‌های اخیر به ویژه سال گذشته، حاصل این موضوع بود و بر همین اساس، برنامه‌ریزی سال جاری نیز در راستای افزایش سودآوری صورت گرفته است. خوشبختانه عملکرد سه ماه نخست امسال نیز به طور کامل منطبق با بودجه بوده و به آن میزانی که پیش‌بینی کرده بودیم، عملکرد شرکت حاصل شده است. با این حال، در سه ماه دوم سال به دلیل قطعی برق و توقف تولید، برنامه محقق نشد اما تلاش خواهیم کرد در ادامه سال کاستی‌های ایجاد شده را جبران کنیم.
برنامه های توسعه فولاد اکسین در چه وضعیتی قرار دارند و طی چه زمانی اجرا خواهند شد؟
از آنجا که شرکت فولاد اکسین، تولیدکننده محصولات استراتژیک یعنی ورق‌های خاص فولادی است، به مواد اولیه خاصی نیاز دارد. فولادسازانی که در حال حاضر در کشور می‌توانند مواد اولیه مورد نیاز برای تولید ورق‌های فولاد اکسین را تامین کنند، بسیار محدود هستند. به طور مثال، شرکت فولاد مبارکه اصفهان در کنار فولاد اکسین نقش بسزایی را در اجرای خط لوله نفت خام از پایانه نفتی گوره به بندر جاسک ایفا کرد. فولاد مبارکه، تامین‌کننده مواد اولیه ورق یعنی اسلب نفت و گاز ترش بوده، ورق آن در فولاد اکسین و لوله خط یاد شده در شرکت‌های لوله‌سازی اهواز، لوله‌سازی صفا و لوله‌سازی ماهشهر تولید شد. اکنون این خط به طور کامل اجرایی شده و جریان انتقال نفت در آن به طور کامل برقرار است. طبعا رسالت اصلی فولاد اکسین نیز پاسخ به نیازهای این صنایع عظیم و پروژه‌های بسیار بزرگ ملی در جهت جلوگیری از واردات و خروج ارز از کشور است. در این همین راستا، به دنبال توسعه و تکمیل زنجیره تولید و عرضه محصولات فولادی، برنامه‌های توسعه‌ای ازجمله احداث واحد فولادسازی و ریخته‌گری هستیم که خود باعث ایجاد ارزش افزوده می‌شود و فولاد اکسین به شرکتی تبدیل خواهد شد که صفر تا صد محصولات را خود تهیه و تولید می‌کند.
اجرای این طرح‌های توسعه‌ای چه مزایایی برای فولاد اکسین به همراه خواهند داشت؟
برای رفع نیاز در بلندمدت، برنامه‌های توسعه‌ای در نظر گرفته‌ایم که این امر نیز با ارزش افزوده همراه خواهد بود. احداث واحد فولادسازی و ریخته‌گری و در کنار آن احیا مستقیم به این امر منجر خواهد شد که شرکت فولاد اکسین دیگر نیازی به خرید اسلب و مواد اولیه خود از دیگر فولادسازان کشور نخواهد داشت. به این ترتیب، مجموعه فولاد اکسین به مجموعه فولادی کاملی شامل احیا مستقیم، ریخته‌گری و فولادسازی و نورد ورق و تولید محصول نهایی تبدیل خواهد شد. البته در کوتاه‌مدت و میان‌مدت باید مواد اولیه خود را از فولادسازان داخلی و در صورت امکان از طریق واردات تامین کنیم. سهامداران و مدیران فولاد اکسین، حامی این برنامه توسعه‌ای این شرکت هستند که به زودی فاز اجرایی آن آغاز خواهد شد و امیدوار هستیم بتوانیم کلنگ آغاز این پروژه را توسط مقامات عالی کشور بزنیم. پیش‌بینی شده است پروژه یاد شده تا سه سال آینده به اتمام برسد و فولاد اکسین بتواند زنجیره تولید را از مواد اولیه تا محصول نهایی کامل سازد. همچنین اجرای این طرح از نظر صرفه اقتصادی و ایجاد ارزش افزوده برای فولاد اکسین بسیار فوق‌العاده خواهد بود زیرا دیگر اسلب و مواد اولیه از خارج شرکت تامین نخواهد شد. ناگفته نماند که هم‌اکنون باید اسلب ورودی را در مرحله پیش‌گرم قرار دهیم تا آن را به دمای یک هزار و ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد و مناسب برای نوردکاری برسانیم. مطابق با طرحی که هم‌اکنون در دست اقدام داریم، به جای اینکه اسلب با دمای معمولی به کوره پیش‌گرم وارد شود، قرار است اسلب ریخته‌گری شده به طور مستقیم با دمای ۶۵۰ درجه سانتی‌گراد به کوره‌های پیش‌گرم نورد وارد شود. این طرح چندین مزیت برای شرکت فولاد اکسین به وجود خواهد آورد. چراکه برای پیش‌گرم کردن کوره به گاز نیاز داریم؛ در حالی که یکی از معضلات بزرگ ما در زمستان با قطعی گاز اتفاق می‌افتد. در نتیجه، طرح ریخته‌گری و فولادسازی از نظر مصرف گاز صرفه‌جویی به همراه خواهد داشت و ارزش افزوده بیشتری ایجاد می‌کند. ضمن اینکه مصرف برق با اجرای این پروژه در حوزه نورد کاهش می‌یابد. علاوه بر مزیت‌های یاد شده، اجرای طرح ریخته‌گری و اسلب باعث می‌شود مشکلاتی از قبیل حمل و نقل مواد اولیه و ایجاد ترافیک جاده‌ای نداشته باشیم. در صورتی که نیاز به تامین مواد اولیه باشد، برای بخش احیا خواهد بود که این امر، به طور کامل از طریق خطوط ریلی انجام خواهد شد. به گونه‌ای که حمل و نقل جاده‌ای برای فولاد اکسین تقریبا به حداقل خواهد رسید. به این ترتیب، با اجرای طرح‌های احیا مستقیم و ریخته‌گری، بسیاری از هزینه‌ها کاهش خواهد یافت که این امر، در زنجیره ارزش فولاد اکسین و ایجاد ارزش افزوده تاثیر بسزایی خواهد داشت. بنابراین اجرای سریع‌تر طرح‌های احیا مستقیم و فولادسازی شرکت فولاد اکسین ضروری به نظر می‌رسد.
