کوچ عشایردربختیاری
روش کوچ عشایردربختیاری ومحل گذرگاه هابراساس قلمروطایفه تیره وکوچ آنهاتعیین می گردد وزمان حرکت گاهی اوقات ازنیمه فروردین ماه صورت میگیرد ابتدا مردان بزرگ وریش سفیدان هرطایفه گردمی آیند وتقویم منجمی رابنابه باورهای مذهبی به یاگادرازنیاکان خویش درنظرمیگرندگاهی اوقات یک روزپیش ازحرکت گله های گوسفندان رارهسپارمسیر می کنند میان بنه های بعدی راکه ازپیش تعیین گردیده به چوپانان یاداور میشوند چوپانان باهمراه داشتن کمی ره توشه ای که مانندنان پیازخرما مقداری قندچای….می باشدابتدا ( بعده) بزنر که داری شاخه های بزرگ رابه جلوهدایت میکنند انگاه گله به دنبال ان شروع به حرکت می نماید
مردان به اصلاح سروصورت می پردازنندولباسهای سنتی خودراازخورجین دراورده ومیپوشندوزنان به تهیه مایحتاج بین راه می پردازنندومی دانندچه سختیهایی درطول راه بایدتحمل کنندپس ازتدارک وفراهم نمودن مقدمات کوچ روزحرکت فرامیرسدمعمولاساعت حرکت ۵صبح یاخروس اول که میخوانددرنظرمیگیرندمنتظرهستندتابزرگ یاریش سفیدطایفه اولین قاطریااسب خودرابارکندانگاه سایرافرادشروع به بارکردن مینمایندانگاه زنان ودختران بهترین وتازه ترین تن پوش خودرا می پوشند وبرروی ( تلمیت) اماده کوچ می گردند بزرگ طایفه بابلندکردن دستها بسوی خداوبانام ویاداوودعابرای سلامتی وموفقیت براسب یاقاطرسوار میشود دیگران هم همین کاررامیکنند ومعمولامدتی هم به شادمانی وهلهله وتاختن وتیراندازی کردن اقدام می کنند وسپس همگی حرکت راآغاز مینمایندحداقل زمان کوچ ازگرمسیربه سردسیروبرعکس برابرخی عشایرتفاوت زمانی زیاددارد
عشایرازچندمسیرازقشلاق به ییلاق میرفتند
۱- گلگیر تنگ هلاگون ایذه جاده دزپارت سراک دهدز پل مروارید دینارون یافارسان باباحیدروتنگ گزی
۲- ( اکثردینارونی ) محدوده ایذه سوسن پاراه چال ابزافالح کل گرگی کوله برد سیسدون چال بانا سرخونها سه جو پل خداآفرین یا گزستون سنگرا دالونک دنگون لشتر چویلان دینارون
۳- تنگ بابااحمد تنگ اوزه کفت گله بازفت دیمه کوهرنگ
۴- محدوده اندیکا شلال دشت گل دلا شیمبار چلو تاراز کجور گراب ارته خیارکار چمن گلی گردنه چری دواب صمصامی کوهرنگ
یاایل بابادی درطول حرکت ازتنگ حتی تنگ پبده تنگ منار چال منار شیمبار کفت گله تنگ چلو دول امبار وتنگ سنو
دراین خصوص ویژگی انضباط کوچ چه ازلحاظ توقف ویاحرکت به گونه مطلوبی انجام میگیرد بنابراین تمان میان بنه ها واستراحتگاههاتوسط مردان واشنابه موقعیت جغرافیایی منطقه ازپیش تعیین شده است وکمترین زمان ان ۷تا۸ساعت پیاده روی میباشد به محض رسیدن به محل موردنظرتوقف میکنند وابتدابساط چادر برگزارمیگردد وبانوشیدن چای وصدف غذایی مختصر خستگی ازسربه درکنند وهریک وظایف مخصوص خودراانجام دهندزنان درتهیه نان گرم اوردن اب مردان درپی نگهداری دامها واموردیگر وارگه های بعدی باتوجه له شرایط مکان وزمان وازنظرطول اقامت وراحتی یابودن مشکلات متفاوت هستند این مقصد تارسیدن به سردسیری یاییلاق منطقه چهارمحال بختیاری تکرارمیشود
وسایلی که عشایرهمراه خودمیبرد حورحورجین جاجیم گلیم شله جل جل وشال لی موج کرس وریس تک نمد کردین اره شیردنگ لت بهون توبره مشک مشک دو وغیره…..
واینگونه روش کوچ درعشایربختیاریست
جمشیدسعیدی پور