صید نان به نرخ جان
به بهانه ی حادثه در آبهای خلیج فارس با فوت دو صیاد و یک مفقودی و مجروحیت یک صیاد دیگر ….
دونفر فوتی ، یک مفقودی و یک مجروح ازصیادان زحمت کش هندیجانی نتیجه ی حادثه زیر گرفتن لنج صیادی توسط کشتی در آبهای خلیج فارس بود …
به گزارش تیتر خوزستان این اولین باری نیست که حادثه ای دریایی رخ می دهد و بارها دریا باحوادث مختلف قربانیان خویش را می گیرد و این بار صیادان مظلوم هندیجانی برای امرار لقمه ای نان در گرداب این حادثه قرار گرفتند.
اما آنچه درد این فقدان و حادثه دلخراش را دوچندان کرد، سکوت خبری رسانه ها و عدم رسیدگی و دلجویی مدیران شهری و مسئولین مربوطه بود.
حتی دریغ از اطلاع رسانی و پیام تسلیت به خانواده های داغدار این صیادان درگذشته وجامعه ی صیادی.
درآخرین هفته ی ماه مبارک رمضان ۱۴۰۲ بود که خبر رسید یک فروند کشتی با یک لنج صیادی برخورد و دونفر از صیادان لنج فوت و یک نفر هم مفقود شده است. نفر چهارم از این لنج صیادی نیز با مصدومیت و مجروحیت به بیمارستان «حاجیه نرگس معرفی» شهرستان بندرماهشهر اعزام، که روز ۲۸ فروردین به آغوش خانواده خود بازگشته اند.
خبری بسیار تلخ که به جز مردم قدرشناس و تعاونی های صیادی، دیگر نهادهای مربوطه همچون شیلات ، مدیران ارشد شهرستان رسیدگی نکردند و سراغی از خانواده های داغدارشان نگرفتند و در فضایی غریب به خاک سپرده شدند.
هنوز علت اصلی این حاثه عنوان نشده، اما از قول برخی اهالی، علت حادثه، برخورد کشتی، و به زیر گرفتن لنج عنوان می گردد که امید است مراجع قانونی پیگیری لازم را انجام دهند.
حوادثی که سهل انگاری دریانوردان و بی تفاوتی برخی مسئولین مربوطه در آن مشهود است.
گرچه انتظار می رفت مدیران شهرستان واستان ، رسانه های محلی و استانی توجه بیشتر و بوقت تری می کردند.
اما چراصیادان مظلومند…
فعالیت صیادی یک شغل فصلی است و قانون مشاغل سخت و زیان آور، که سالها دولت و مجلس وعده آنرا داده اند، هنوز عملیاتی نشده است.
چندی پیش باز هم برخی نمایندگان مجلس با گفتار درمانی خبر از محقق شدن این موضوع را دادند اما این وعده هم به وعده های قبلی اضافه گردید.
یک صیاد باید ۴۰ سال اشتغال مستمر و پرداخت بیمه منظم داشته باشد تا از فرصت بازنشستگی برخوردار شود.
سهم درصدی بیمه ی این گروه که درآمدشان به صید و بخشندگی دریا وابسته است ۲۷ درصد محسوب میشود. سهمیه ی بیمه ای شغلی گروهی که بدلیل عدم تامین منابع مالی از ۲۷ به ۱۷درصد تقلیل یافته است.
یعنی همچنان این صیادان سختکوش هستند که قربانی بی توجهی مجلس و دولتند.
در یک قایق دو صیاد و در هر لنج ۵ نفر مشمول یارانه حق بیمه هستند،در حالیکه در سنوات گذشته موضوع غیرمنطقی بیمه کارفرما در بیمه صیادی مطرح نبود، و این تغییر وضعیت بیمه، مشکلات زیادی برای این قشر آسیب پذیر، فراهم نموده است.
به گفته برخی صیادان و اعضای تعاونی های صیادی، بر دریا و صید نظارت و مدیریتی نیست، و هرکسی هر زمانی، هرجایی بخواهد برای خود صید می کند.
سیاست های غلط سازمان شیلات و صید بی رویه، حتی توسط صیادان غیر ایرانی و عدم نظارت و جلوگیری های قانونی، باعث شده مشکلات زیادی ازجمله کاهش کمیت و کیفیت قابل ملاحظه ای را در صید شاهد باشیم.
هزینه های بالا و وابستگی صیادان به بازار آزاد و عدم ارائه ادوات صیادی یارانه ای توسط دولت ، صیادان را وادار ساخته بانسیه ادوات خودرا خریداری کنند تا پس از صید چنانچه بتوانند بدهی خودرا بپردازند. بدلیل همین نسیه بودن ادوات مجبور به پرداخت هزینه بیشتری نیز هستند که تأثیر مستقیمی بر بازار عرضه دارد .
از یک طرف نبود زیر ساخت های لازم از جمله اسکله، موج شکن و لایه روبی ها، و از طرفی عدم توجه به خواسته های بحق این قشر، که در تأمین و توسعهی صنایع غذایی تاثیر بسزایی دارند، خود دردی است که تاکنون درمان نشده است.
همچون اسکله ی بندربحرکان که ربع قرن از احداث آن می گذرد و بخش هایی از آن رو به خرابی است ولی با این وجود هنوز تکمیل نشده است.
روزگاری هزاران نفر از این شغل ارتزاق می کردند ولی امروز این آمار کاهش فاحشی را بدنبال داشته و برخی بالاجبار روی به مشاغل دیگر و کاذب آورده اند.
«به گفته ی یکی از اعضای تعاونی های صیادی هر چه تلاش می کنیم، کمتر به نتیجه می رسیم.»
درشرایط فعلی که قیمت مواد پروتئینی درسبد غذایی مردم بشدت افزایش و میزان آن کاهش داشته، بجاست با حمایت یارانه ای صیادان، باعث افزایش میزان این صید بر سفره ی مردم باشیم نه اینکه با بی توجهی باعث عرضه ی آبزیان خود به کشور خارج باشیم، صدور و فروشی که ارز آن نیز به کشور برنمی گردد و در چرخه ی اقتصاد کشور هم تاثیری ندارد.
صید غیرمجاز و عدم نظارت تنها سازمان مرجع به بهانه های مختلف ازجمله نداشتن هزینه سوخت گشت زنی و ازطرف دیگر صید کشتی های چینی، صید با آلات غیرمجاز دریا ضمن به خطر انداختن زیستگاهها ، و آسیب به اکوسیستم دریایی، صیادان منطقه را هم گرفتار بی صیدی و در نهایت فقر کرده است. رها شدن تورهای صیادی سرگردان و بی صاحب در دریا بارها شناورها و صیادان را دچار ضررهای جبران ناپذیرکرده است و هیچ کس هم پاسخگو نیست.
گرچه رییس جمهور درسفر قبلی خودبه استان هرمزگان قول ساماندهی راداده بود و مقرر شدکه وزیر جهاد کشاورزی این مهم را دنبال نماید اما همین هم به بوته ی فراموشی سپرده شد.
واما مشکلات خاص صید و صیادی درهندیجان:
نداشتن جاده های مناسب و خطرساز تاساحل ، عدم وجوداسکله های استاندارد وموج شکن، وجود دلالان و عدم ساماندهی ،بی تفاوتی مراجع ذیربط
باعث شده است تاصیادان نه تنها در دریا بلکه درخشکی هم دچار دردسرها و آسیب هایی باشند که همین امر خود باعث شده سالیانه تعدادی ازاین صیادان جان خود را از دست بدهند.
وجود دواسکله ی سجافی وبحرکان با جاده های مرگ ، اسکله ناتمام بحرکان با بیش از ربع قرن بلاتکلیفی، مدیریت نکردن دریا و حوادث مختلف خصوصاً صید با آلات غیر مجاز از جمله ترال و… موجب شده تا سالیانه عزیزانی از این قشر زحمتکش رخ در نقاب خاک بکشند و خانواده های داغدار خود را بی سرپرست با باری از مشکلات رها کنند.
سازمان تأمین اجتماعی که حق بیمه اش رامی گیرد حاضر نیست که مزایایی از جمله یک بیمارستان معمولی درشهرستان احداث نماید.
افزایش فاصله صیدگاهها و علاوه بر نیاز به تجهیزات صیادی، افزایش قدرت موتور قایق های صیادی را می طلبد، که علی رغم وعده های دولت و نمایندگان مختلف تا کنون در حد همان حرف مانده است.
یکی دیگر از مشکلات صیادان خصوصاً شناورهای قایق، «پروانه صید است» که درسالهای گذشته با اقدامی بصورت موقت دفترچه هایی بصورت غیر قانونی صادر و هزینه ای هم ازصاحبان دفترچه دریافت شده است. البته همه ی این دفترچه ها هم دست صیادان نیست بلکه برخی اشخاص صاحب نفوذ در ادارات و نهادها دارنده ی این دفترچه ها شده اند با اینکه صیاد نیستند.
سئوال اینجاست آیا وقت آن نرسیده نهادهای مربوطه ازجمله قضایی وبازرسی به این موضوع ورود کنند؟
آیا وقت آن نرسیده باهماهنگی تعاونی ها این دفترچه ها بدست صیادان واقعی داده شود؟
واما …
بااین همه مشکل و وعده هایی که محقق نشده است خبر برخورد لنج صیادی با کشتی مردم هندیجان را دراندوهی فرو برد و سئوال اینجاست: ««این حادثه با دونفر فوتی ، یک نفر مفقودی ویک نفر مجروح که قطعاً سالها دچار مشکلات جسمی و روحی خواهد شد باید درسکوت بماند؟»»
مسیولین مربوطه ، مدیران منطقه، حالا که حداقل های مشکلات اینان را حل ننموده اید چگونه روی خواهید داشت به خانواده های بی سرپرست و حادثه دیده ی صیادان نگاه کنید؟
آیا وقت آن نرسیده وجدانتان بیدارشود؟
آیا این قشر(صیادان) سزاوار است که دچاراین بی مهری ها باشد؟
این اولین و آخرین حادثه نخواهد بود جا داشت مسئولین شهرستان و استان وبرخی نمایندگان به دیدار این خانواده ها مصیبت دیده می رفتند وضمن ابراز تسلیت قول می دادند تا مشکلات عدیده این این قشر را پیگیری کرده و بزودی حل خواهندکرد.
سخن کوتاه:
انتظار می رود درسفر آینده رییس جمهور و با پیگیری های قاطع، مشکلات قشر صیادان مورد توجه قرار گرفته و مرتفع گردد.
«کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز….