پایگاه خبری پی نوشت نیوز پایگاه اجتماعی ،فرهنگی ، ورزشی وتخصصی درحوزهای صنعت
گزارش تحلیلی و نقد برنامه‌های فرهنگی شهرداری و شورای شهر ایذه
ایذه، شهری با پیشینه‌ای تاریخی از مهم‌ترین مراکز تمدن ایلام و آثار و نقوش الیمائی باستان است. نقش‌برجسته‌های کول فرح، آیین‌ها و خطوط میخی اشکفت سلیمان، و آثار پراکنده‌ی هخامنشی در خونگ اژدر، گواهی بر جایگاه بی‌بدیل این شهر به عنوان «موزه‌ی روباز باستان‌شناسی ایران» هستند. این دیار نه تنها نگهدارنده‌ی اسرار تمدن ایلامی است، بلکه حلقه‌ی اتصال فرهنگ‌های میان‌رودانی و فلات ایران محسوب می‌شود.
در کنار شکوه باستانی، ایذه در دوران معاصر نیز نقش آفرین بوده است. این شهر در هشت سال دفاع مقدس، با تقدیم شهدای گرانقدری چون شهیدان «گردان خط‌شکن حضرت رسول(ص)»، حماسه‌هایی از جنس ایثار و مقاومت آفرید. خاک ایذه، آمیخته‌ای از خون شهیدان و قدمت تاریخی است؛ گویی همان روح استقامت که در سنگ‌نوشته‌های باستانیاش نقش بسته، در دوران جنگ نیز تجلی یافت.
شهرستان ایذه، با پیشینه‌ای غنی از تاریخ و فرهنگ کهن، شهری است که در دفاع مقدس نیز سهمی جاودان دارد. این شهر، مهد شهیدان و ایثارگرانی است که در راه اسلام و میهن جانفشانی کردند و لقب “شهر گردان خط‌شکن حضرت رسول (ص)” را به‌حق از آن خود کرده است. همچنین، ایذه با جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بی‌نظیر، هرساله پذیرای گردشگران بسیاری است. اما متأسفانه در ایام نوروز ۱۴۰۴، نه‌تنها برنامه‌های فرهنگی ارائه‌شده توسط شهرداری و شورای شهر و همچنین میراث فرهنگی نتوانستند بازتاب‌دهنده‌ی این هویت غنی باشند، بلکه حتی در جذب و مدیریت گردشگران و توسعه‌ی زیرساخت‌های مرتبط نیز ناموفق عمل شد.
ایذه شهری است که هم تمدن ایلامی را در خود جای داده و هم حماسه‌های رزمندگانش در هشت سال دفاع مقدس زبانزد است. انتظار می‌رفت برنامه‌ای نوروزی، تلفیقی از فرهنگ اصیل بختیاری، تاریخ کهن و یادبود شهیدان این دیار باشد. اما برنامه‌های اجراشده فاقد هرگونه پیوند با این مفاهیم بودند. چرا هیچ روایتگری از حماسه‌های دفاع مقدس ایذه در قالب نمایش، سرود یا مستندنگاری وجود نداشت؟ چرا از هنرمندان محلی برای زنده‌نگاه‌داشتن فرهنگ مقاومت استفاده نشد؟ چرا برنامه‌ها از قبل به اطلاع عموم رسانده نشد؟
امسال نیز مانند سال‌های گذشته، ایذه پذیرای خیل عظیمی از گردشگران بود که برای دیدن کول‌فرح، اشکفت سلمان و طبیعت بکر منطقه به این شهر سفر کردند. اما:
هیچ برنامه‌ی هدفمندی برای معرفی جاذبه‌های تاریخی و طبیعی ایذه به گردشگران اجرا نشد.
زیرساخت‌های گردشگری(مانند راهنمایان محلی، سرویس‌های بهداشتی مناسب که 《متاسفانه گردشگران را با مشکل روبه رو کرده بود》》 ، پارکینگ‌های سازمان‌یافته، تابلوهای راهنما) تقویت نشدند.
عدم بهره‌گیری از اقتصاد گردشگری برای رونق کسب‌وکارهای محلی (مانند بازارچه‌های صنایع دستی و غذاهای بومی).
این در حالی است که بسیاری از شهرهای هم‌رده، با برنامه‌ریزی دقیق، از حضور گردشگران برای توسعه‌ی پایدار استفاده می‌کنند.
پس از موج انتقادات مردمی ،نخبگان، رسانه ها و فرهنگیان، شهرداری و شورای شهر به‌جای بازنگری اساسی و طراحی برنامه‌های هدفمند، با عجله اقدام به “سرهم‌بندی” مجموعه‌ای از برنامه‌های کم‌مایه تحت عنوان “جنگ‌های نوروزی” کردند. این عجله و عدم توجه به کیفیت، نشان‌دهنده‌ی نگاه فرمالیستی و غیرحرفه‌ای به مقوله‌ی برنامه های فرهنگی و هنری است.
برنامه‌های فرهنگی زمانی پرمعنا می‌شوند که با حضور فعال و از ظرفیت چهره‌های فرهنگی، هنرمندان ملی مطرح و هنرمندان بومی ، نخبگان، و مجریان به نام و همچنین پیشکسوتان دفاع مقدس طراحی شوند. متأسفانه در برنامه‌های اخیر، هیچ نشانی از این مشارکت دیده نمی‌شد. آیا بهتر نبود به‌جای برنامه‌های تکراری، از راویان مقاومت ایذه برای روایتگری حماسه‌های دفاع مقدس استفاده می‌شد؟
با توجه به بودجه‌های اختصاص‌یافته به حوزه‌ی فرهنگ و گردشگری، انتظار می‌رفت شاهد برنامه‌هایی باشیم که هم‌زمان فرهنگ، تاریخ و اقتصاد شهررا تقویت کنند. اما متأسفانه نه‌تنها خروجی مطلوبی حاصل نشد، بلکه فرصت طلایی نوروز برای معرفی ایذه به عنوان یک قطب فرهنگی-تاریخی و گردشگری نیز از دست رفت.
راهکار و پیشنهاد
احیای هویت ایذه در قالب جشنواره‌های فرهنگی با محوریت:
تاریخ ایلامی و بختیاری
حماسه‌های دفاع مقدس و شهیدان ایذه
جشن‌های بومی و آیین‌های محلی
توسعه‌ی زیرساخت‌های گردشگری
راه‌اندازی پاویون‌های اطلاع‌رسانی گردشگری در ورودی‌های شهر
آموزش راهنمایان محلی برای معرفی جاذبه‌ها
بهبود امکانات رفاهی برای مسافران (سرویس‌های بهداشتی، پارکینگ، نشانه‌گذاری مسیرها)
استفاده از رسانه ها و تقویت پنل های ارتباطی جهت اطلاع رسانی و دعوت از آنها
استفاده از ظرفیت‌های مردمی
تشکیل شورای فرهنگی با حضور هنرمندان، نویسندگان و پیشکسوتان دفاع مقدس
برگزاری نشست‌های نقد و بررسی با حضور شهروندان برای شناخت نیازهای فرهنگی
ایذه شهری است که هم تاریخ درخشان تمدن ایلام را در سینه دارد، هم حماسه‌های دفاع مقدس را، و هم طبیعت و هنری که می‌تواند هزاران گردشگر را جذب کند. اما مدیریت فرهنگی فعلی نه‌تنها نتوانسته از این ظرفیت‌ها استفاده کند، بلکه با برنامه‌های بی‌هویت و شتاب‌زده، موجب دل‌زدگی مردم و از دست رفتن فرصت‌ها شده است. امید است مسئولان با نگاهی کارشناسانه و مردمی، تغییراتی اساسی در رویکرد خود ایجاد کنند.
عادل سعیدی پور فعال اجتماعی رسانه ای و مدرس دانشگاه
ادامه دارد …
